سیستم مدیریت مکانیزه ناوگان اتوبوسرانی

همانطوری که می دانید نظم از ارکان اساسی خدمات رسانی سیستم حمل و نقل عمومی اتوبوسرانی است که در صورت وجود عوامل ناخواسته ای مثل ترافیک ، شرایط جوی و یا نقص فنی وسیله نقلیه ، کیفیت عملکرد اتوبوسرانی را تحت الشعاع قرار می دهد . از طرف دیگر محدوده وسیع خدمات رسانی اتوبوسرانی شهری ، تعدد ناوگان اتوبوس و محدودیت های کنترل کیفیت و نظارت از طریق نیروی انسانی ، مجموعه شهرداری شیراز را برآن داشت تا با بهره گیری از ITS  و روشهای نوین مدیریت حمل و نقل شهری ،کیفیت سرویس دهی اتوبوسرانی را افزایش دهد.

BMS (سیستم مدیریت مکانیزه ناوگان اتوبوسرانی )

در این راستا با توجه به ضرورت نیاز به اطلاعات موقعیت دقیق اتوبوسهای فعال در مسیر های متعدد اتوبوسرانی ، سیستم موقعیت یابی اتوماتیک Automatic Vehicle Location  ( A.V.L) با سیستم های دیگری از جمله اطلاع رسانی مخابراتی و اطلاع رسانی ایستگاهی تلفیق شد و BMS (سیستم مدیریت مکانیزه ناوگان اتوبوسرانی )شکل گرفت .

طی یکی دو سال گذشته فاز یک و دو طرح در شورای اسلامی شهر تصویب شده ، اعتبار مورد نیاز تأمین گردیده ، تشریفات قانونی و انتخاب پیمانکار پروژه مزبور انجام شده و در حال حاضر پیمانکار مشغول نصب نهایی سیستم می باشد و بزودی فاز یک پروژه به مرحله بهره برداری خواهد رسید.

تجهیزات مورد استفاده در فاز یک علاوه بر مجموعه مانیتورینگ مرکزی و نرم افزارهای مدیریتی که سامانه اتوبوسرانی نصب می شود :

تعداد اتوبوسهای مجهز به سیستم اطلاع رسانی ( تابلو های روان ) کلیه اتوبوسها

تعداد اتوبوسهای مجهز به دستگاه موقعیت یاب 267   دستگاه آنلاین

تعداد اتوبوسهای مجهز به کنسول راننده  574  دستگاه

 

کنسول که در محل کابین راننده نصب شده امکان برقراری ارتباط مرکز با راننده  و همچنین ارسال پیام راننده به مرکز را نیز فراهم می کند و این کنسول هماهنگ کننده کلیه تجهیزات داخلی و خارجی اتوبوس نیز خواهد بود .

تابلو های ایستگاهی برای اطلاع رسانی به مسافران در ایستگاه ایجاد شده که زمان رسیدن اتوبوس بعدی خط مورد نظر به ایستگاه را اعلاممی کند و همچنین مسافران می توانند از طریق وب سایت و یا با ارسال کد ایستگاه و شماره خط مورد نظر به شماره پیامک سازمان ، در پاسخ ، مدت زمان رسیدن اتوبوس را دریافت کنند .

اطلاع رسانی در داخل اتوبوس : نمایشگرهایی که در هر دو قسمت کابین جلو و عقب اتوبوس نصب می شود ، علاوهبر ارائه پیام‌ها فرهنگی، نام ایستگاه فعلی ، ایستگاه بعدی و همچنین مکان‌های سیاحتی و زیارتی در مجاورت ایستگاه فعلی را اعلام می نماید.

علاوه بر اطلاع رسانیبصری و نوشتاری، سیستم صوتیی که در اتوبوس نصب می‌گردد، وظیفه اطلاع‌رسانی در حین سفر به مسافران داخل اتوبوس را تکمیل می‌نماید. این سیستم از طریق کنسول راننده به مرکز کنترل اتوبوسرانی متصل بوده و پیامها می‌تواند به صورت خودکار و یا بنا به لزوم، از سوی مرکز کنترل تغییر کند.

اطلاع رسانی بر روی بدنه اتوبوس: ایستگاه‌های اتوبوس به گونه‌ای هستند که در غالب موارد، از یک ایستگاه چندین خط عبور می‌نمایند. از این رو ضروری است که بر روی بدنه اتوبوس‌ها نیز اطلاع‌رسانی لازم انجام پذیرد و مسافرین با سهولت مسیر و اتوبوس مورد نظر خود را انتخاب نمایند.

این اطلاع رسانی شامل تابلوهای LED می باشد که در جلو، بغل و عقب اتوبوس در نظر گرفته شده و اطلاعات مسیر حرکت اتوبوس و شماره خط مربوطه بر روی آن نمایش داده می شود.

 

سامانه مدیریت اتوبوسرانی(BMS) به صورت مرکزی و از طریق مرکز کنترل واقع در سازمان مدیریت حمل ونقل مسافر درون شهری  کنترل و هدایت می شود.

این سامانه تحت وب بوده تا این امکان را برای کاربران مستقر در مرکز فراهم نماید که ضمن نظارت برخطوط ناوگان، همزمان از وضعیت خدمات دهی آنها گزارش گیری نموده و در صورت نیاز با رانندگان ارتباط برقرار نمایند.

یکی از کاربردهای مفید این سامانه امکان اتصال به سامانه کارت بلیت می باشد که در این صورت می توان موقعیت و فراوانی مسافرین در ایستگاهها را آماربرداری و در مدیریت بهینه مسیر های اتوبوسرانی از آن بهره جست.

 

این سیستم با بهبود نظارت بر ناوگان اتوبوسرانی و برقراری ارتباط موثر با شهروندان نقش بسزایی در افزایش رضایتمندی ایشان ایفا می نماید و با پیاده سازی سیستم های مشابه در سایر قسمت های حمل و نقل شهری مانند تاکسی و مترو و یکپارچه سازی آنها می توان بستر مناسبی جهت تحقق شهر ایده آل در زمینه حمل و نقل و ترافیک بوجود آورد.

مطالعات پروژه کارت شهروندی در سال 86 در شهرداری شیراز کلید خورد و در خرداد ماه سال 1388 همزمان با سالروز آزاد سازی خرمشهر ، فاز اول پروژه کارت بلیت الکترونیکی اتوبوسرانی از زیر مجموعه پروژه کارت شهروندی شهرداری شیراز با هدف کاستن از مشکلات و معضلات ناشی از تبادل وجه نقد میان شهروندان و بدنه شهرداری شیراز مورد بهره برداری قرارگرفت . باتوجه به استقبال شایسته و بازخوردهای مثبت شهروندان پس از گذشت سه ماه از اجرای فاز اول و در شهریور ماه همان سال کل ناوگان اتوبوسرانی مجهز به دستگاه کارتخوان و سیستم دریافت الکترونیک کرایه گردید . این  اولین بار در کشور بود که یکی از سازمانهای اتوبوسرانی بصورت 100% و کاملاً اجرایی موفق به بهره برداری از سیستم پرداخت الکترونیکی کرایه می گردید و نقطه عطفی در دستیابی اتوبوسرانیهای کشور به الگوی ارائه خدمات بهتر به شهروندان بود .

امروز پس از گذشت بیش از شش سال از بهره برداری این پروژه ، بسیاری از همشهریان گرامی به فواید بهره گیری از کارت شهروندی در پرداخت کرایه اتوبوسرانی پی برده اند و از آن در سفرهای شهری که با سیستم حمل و نقل عمومی انجام می دهند استفاده می کنند . 

مزایای استفاده از کارت بلیت الکترونیکی

—      تسریع در مبادله کرایه و صرفه جویی در وقت مسافر و راننده

—      کسر دقیق کرایه  و از بین رفتن مشکل پول خرد

—      جلوگیری از انتشار بیماریهای واگیردار ناشی از استفاده از پول نقد

—      جلوگیری از تنش های احتمالی بین راننده و مسافر ناشی از مبادله پول نقد

—      جلوگیری از بروز تخلفات اخذ کرایه بیشتر از نرخ مصوب

—      حرکت به سمت شهر الکترونیک با هدف ارائه خدمات بهتر به شهروندان

—      بدست آوردن اطلاعات آماری از میزان جابجایی مسافر در مسیر ها و مناطق مختلف شهری بمنظور مدیریت بهینه ناوگان اتوبوسرانی

 

نحوه استفاده از کارت شهروندی در پرداخت کرایه اتوبوس :

—      قیمت کارت بلیت خام سال1401 مبلغ 4800 تومان   

—      ظرفیت شارژ تا 30000  تومان

—      فروش و شارژ در کلیه باجه های مجاز مستقر در پایانه ها ، ایستگاههای مهم اتوبوسرانی و قطارشهری

—      قابلیت استفاده از کارت شهروندی در پرداخت کرایه قطار شهری

—      قابلیت پیگیری تراکنش های انجام شده با کارت از طریق شماره سریال مندرج در پشت کارت

 

ملاحظات مهم در نگهداری و استفاده از کارت شهروندی :

-        چراغ سبز و یک بوق نشان دهنده پرداخت کرایه و چراغ قرمز و سه بوق متوالی نشان دهنده عدم پرداخت کرایه می باشد.

-        در زمان پرداخت کرایه ، کارت شهروندی می بایست در حالت پهنا و در محل مخصوص کارتخوان نزدیک شود .

-        حداقل فاصله دو سانتیمتر می باشد .

-        حداقل زمان برای اخذ کرایه و تأیید عملیات توسط دستگاه کارتخوان یک ثانیه می باشد.( در صورت

-        از خم کردن و شکستن کارت بدلیل قطع شدن آنتن داخلی آن پرهیز گردد.( در صورت شکسته شدن و قطع شدن آنتن ، کارت قابل استفاده نخواهد بود و دارنده آن می بایست با مراجعه به باجه فروش کارت نسبت به خرید کارت جدید و انتقال موجودی کارت قبلی به کارت جدید اقدام نماید .)

-        زمان مراجعه به باجه های فروش و شارژ کارت مستقر در پایانه ها و ایستگاههای اتوبوسرانی از6 صبح لغایت 21 شب در روزهای عادی و تعداد پنج باجه اصلی (1- پایانه ولی عصر(عج) 2- پایانه نمازی 3-پایانه شهیددستغیب 4- پایانه قصردشت 5- پایانه شاهزاده قاسم در روزهای تعطیل از ساعت  7 صبح تا 20 به شهروندان خدمات ارائه می نمایند .

-        شهروندان می بایست ضمن دریافت رسید ، در زمان خرید یا شارژ کارت شهروندی از باجه ها مبلغ پرداختی به متصدی باجه را با میزان شارژ کارت توسط ایشان کنترل نمایند .

 

لیست باجه های فروش وشارژ کارت شهروندی درپایانه های اتوبوسرانی شهرشیراز

1-   شهرک گلستان

2-  ایستگاه بزین

3-  بلواربهشت

4-  پایانه قصردشت

5-   پایانه نمازی 1

6-    پایانه نمازی دو

7-  میدان آزادی

8-   چهارراه پارامونت

9-   باسکول نادر

10-  پایانه استقلال

11- پارک هاشمی 

12-   شهرک میانرود

13-  ایستگاه لشکری

14- دروازه کازرون

15- پایانه شاهزاده قاسم

16- پایانه شهیددستغیب 1

17-  پایانه شهیددستغیب 2

18- میدان شهرداری

19-  پایانه ولیعصر(عج) 1

20-پایانه ولیعصر (عج) 2

21- شهرک سعدی

22-  میدان کلبه 

23- درب دوم پایگاه

لیست باجه های فروش و شارژ کارت شهروندی در ایستگاههای مترو
1- ایستگاه احسان 1

2- ایستگاه احسان 2

3- ایستگاه شریعتی

4- ایستگاه میرزای شیرازی 1

5- ایستگاه میرزای شیرازی 2

6- ایستگاه آوینی 

7- ایستگاه شاهد

8- ایستگاه شهید مطهری 

9- ایستگاه قصردشت

10- ایستگاه نمازی

11- ایستگاه امام حسین (ع)

12- ایستگاه زندیه (غربی )

13- ایستگاه زندیه (شرقی)

14- ایستگاه میدان ولیعصر (عج)

15- ایستگاه کاوه 

16- ایستگاه فضیلت 

17- ایستگاه غدیر 

18- ایستگاه رازی

19- ایستگاه فرصت شیرازی

20- ایستگاه جانبازان

21- ایستگاه شهید دوران

22- ایستگاه شهید دستغیب
کلیه باجه ها در روزهای عادی ازساعت 5:45 الی 22:45 دایر میباشد  ............ کلیه باجه ها در روزهای تعطیل 6:45 الی 21:45 دایر میباشد




 

شماره تماس انتقادات و شکایات در مورد سامانه کارت بلیت اتوبوسرانی

شماره تلفن  ارتباطات مردمی شهرداری شیراز   137

شماره تلفن پیامگیر سامانه کارت بلیت اتوبوسرانی شیراز   38330033

قرعه کشی استفاده کنندگان از کارت شهروندی

سازمان اتوبوسرانی در ابتدای هر ماه به استفاده کنندگان از کارت شهروندی در پرداخت کرایه اتوبوس به قید قرعه جوایز نفیسی از جمله سکه تمام بهار آزادی ، نیم سکه بهار آزادی و هدیه کارت یکصد هزار تومانی اهدا می نماید .  شماره سریالهای برنده از طریق نصب اطلاعیه در پایانه ها و همچنین سایت سازمان اتوبوسرانی شیراز به نشانی  www.shiraz.ir/bus  منتشر خواهد شد .

 

گردش عملیات سامانه کارت بلیت اتوبوسرانی شیراز

شهروندان پس از تهیه کارت بلیت و شارژ مبلغ دلخواه از باجه های مجاز مستقر در پایانه ها و ایستگاههای مهم اتوبوسرانی نسبت به انجام سفر درون شهری با اتوبوسهای ناوگان اتوبوسرانی می نمایند . در هنگام پیاده شدن ، هر مسافر کارت خود را به دستگاه کارتخوان منصوب در ورودی درب اتوبوس نزدیک کرده و کارتخوان مربوطه بصورت خودکار کرایه مصوب خط مورد فعالیت اتوبوس را از میزان شارژ کارت کسر می نماید . اطلاعات ثبت و کسر کرایه از کارت مسافر در حافظه دستگاه کارتخوان ذخیره می شود . در زمان ورود اتوبوس به یکی از مراکز تخلیه اطلاعات سامانه ( پایانه ها ، توقفگاهها ، جایگاه سوخت و ایستگاههای مهم ) اطلاعات ذخیره شده بصورت بی سیم و کاملاً خودکار به رایانه انتقال می یابد . مراکز تخلیه ، اطلاعات جمع آوری شده را بصورت مستمر از طریق خطوط پرسرعت ADSL  و یا شبکه wireless  به رایانه مرکزی منتقل می نمایند . در پایان هر روز کاری مجموعه رایانه مرکزی اقدام به تهیه لیست کارکرد هر اتوبوس و  راننده کرده و لیست تهیه شده را از طریق خط ارتباطی امن به بانک پیمانکار ارسال می نماید . بانک نیز پس از تأیید لیست دریافتی ، مبالغ کارکرد هر نفر را به حسابی که قبلاً افتتاح نموده واریز می نماید . مبلغ کارکرد اتوبوس هر بهره بردار از طریق بانک عامل و یا کارت بانکی در شبکه شتاب قابل دریافت خواهد بود .